Als tastbare drager van teksten, tekeningen, afbeeldingen en kunst prikkelt papier onze zintuigen. We voelen het papier, zien de tekst, de opmaak en de foto’s. We horen de omslaande pagina en ruiken het papier of de inkt. Papier beroert ook onze verbeelding en heeft net als de ongrijpbare vijfde smaak umami een dimensie die onze klassieke zintuigen overschrijdt.
Onovertrefbaar expressiemiddel
Papier kent als vorm van expressie zijn gelijke niet wat betreft de sensibiliteit en intimiteit die het uitdraagt. Naast de vele vormen van beleving brengt papier ook door veel mensen gekoesterde rustmomenten.
Onovertrefbaar expressiemiddel
Papier biedt een bom aan prikkels en belevenissen, maar brengt ook rust in ons drukke bestaan. Het lezen van een boek, magazine of krant ontspant. De reden? Lezen op papier vraagt weinig inspanning voor de ogen en hersenen en het leidt af van stress en beslommeringen1. Bovendien is papier de ideale offline aanvulling op een dagelijks leven dat gedomineerd wordt door de niet afhoudende stroom van prikkels via internet, e-mails en notificaties. Een op de drie ervaart “digistress”2. Uit een Amerikaans onderzoek blijkt dat zeven op de tien het daarom belangrijk vinden om te kunnen deconnecteren door bijvoorbeeld een boek te lezen3. Een op vijf zette zich ook al op “digitaal dieet”4 om meer offline te leven.
Papier is een van de vroegste dragers van artistieke expressie en dus ook van kunst en cultuur. Het is het meest laagdrempelige materiaal om een intuïtieve ingeving, boodschap of artistieke uiting over te brengen. Volgens kunstpaus Jan Hoet is papier ondanks zijn schijnbare fragiliteit een krachtig en oersterk materiaal dat als expressiemiddel onovertrefbaar is in zijn sensibiliteit en de intimiteit die het uitstraalt5.
Creatief of artistiek bezig zijn met papier, zoals knutselen, tekenen of schilderen, zorgt net als lezen en wandelen voor meer mentaal evenwicht6. Ziekenhuispatiënten die als onderdeel van hun behandeling kunstworkshops kregen, waarbij ze konden tekenen, schilderen of collages maken, ervaarden minder pijn en hadden een betere gemoedstoestand7. Dat helende effect is niet alleen weggelegd voor de Picasso’s van deze wereld: ook bij wie maar weinig of geen artistieke ervaring of talent heeft, vermindert creatief werk het stresshormoon cortisol in het lichaam8.
Mijn Factuur, Mijn Keuze. (2017, 23 november). 1 op 3 Belgen gestresseerd door digitale overdosis. Geraadpleegd op 29 april 2020 van https://mfmk.prezly.com/
Two Sides North America.(z.d.) Why do so many people love print on paper. Geraadpleegd op 29 april 2020 van https://www.twosidesna.org/
GlobalWebIndex. (2018, 5 september). 1 in 5 Consumers is taking a Digital Detox. Geraadpleegd op 29 april 2020 van https://blog.globalwebindex.com/
Evenhuis, A. (1994, 25 juli). Papier als geheugensteun van een maatschappij. Geraadpleegd op 5 mei 2020 van https://www.trouw.nl/
Aaron, Ragan E., Rinehart, Kimberly L. & Ceballos, Nathalie Ann. (2011). Arts-based interventions to reduce anxiety levels among college students. Arts & Health, 3(1): 27 – 38. https://doi.org/. Geraadpleegd op 14 juli 2020 van https://www.tandfonline.com/
Shella, Tamara A. (2017). Art therapy improves mood, and reduces pain and anxiety when offered at bedside during acute hospital treatment. The Arts of Psychotherapy (57): 59 – 64. DOI: 10.1016/j.aip.2017.10.003 .Geraadpleegd op 14 juli 2020 van https://www.researchgate.net/
Otto, Frank. (2016, 14 september). At any skill level, making art reduces stress hormones. Geraadpleegd op 29 april 2020 van https://drexel.edu/
“Papier is een van die vroegste dragers van artistieke expressie, bezit binnen de creatie een bijzondere aantrekkingskracht. Ik ken geen materiaal waarnaar zo spontaan wordt gegrepen zoals naar papier op het moment van de intuïtieve ingeving van een gedachte, bij het overbrengen van een eenvoudige boodschap of mededeling en bij het oriënteren ervan naar een voorstelling toe. […] Ondanks zijn schijnbare fragiliteit is papier een krachtig en oersterk materiaal. En toch behoudt het een betrokkenheid zowel met de maker als met de kijker door de manier waarop het, door zijn vergankelijkheid dan, samen met hen oud wordt. In die zin hou ik van papier als expressiemiddel van kunst. Het is onovertrefbaar in zijn sensibiliteit en de intimiteit die het uitstraalt.”
– Jan Hoet
Cultureel prikkelt papier, als drager van teksten, tekeningen en kunst, onze zintuigen met een waaier aan belevenissen én brengt het rust in ons drukke bestaan. 7 op 10 vinden het belangrijk om te deconnecteren door te lezen.
Sociaal zorgt het bos, naast haar economische functie als hernieuwbare grondstof voor papier, voor gezonde recreatie voor jong en oud.
Bron van rust
Papier en duurzaam bosbeheer gaan hand in hand. Het bos is immers als bron van hernieuwbare grondstof onlosmakelijk met papier verbonden. Daarom investeert de papierketen in een duurzame relatie met het bos zodat het als ecosysteem naast haar economische functie ook andere menselijke behoeften, zoals nood aan ontspanning en rust, optimaal kan beantwoorden.
Bron van rust
Papieren communicatiedragers brengen rust in ons leven, net als de bron ervan: het bos. Bossen hebben meerdere functies: ecologisch zijn ze een belangrijke schakel in de biodiversiteit, economisch zijn ze een bron van hernieuwbare grondstoffen en hun sociale rol bestaat uit ontspanning. Amper 20 minuten wandelen in de natuur volstaat om het stressgehalte in het lichaam fors terug te dringen1. Reden te meer om je eens te wagen aan ”Shinrin-yoku” of een bosbad, een gebruik uit Japan waarbij je lange tijd gedachteloos door het bos wandelt. Aan bosbaden worden heilzame effecten toegeschreven zoals ontspanning en meer creativiteit2.
Opnieuw is de papierketen niet veraf. De eigenaars van de bossen die deel uitmaken van de papierketen zorgen niet alleen voor het duurzaam beheer ervan. Ze organiseren tal van recreatieve activiteiten met gidsen en rondleidingen opdat mensen kunnen genieten van de weldaden van het bos3. Wetenschappers wijten die positieve mentale kracht van bossen aan “biofilie”, of de natuurlijke aantrekking die de mens voelt voor de natuur4.
Geregeld wandelen in het bos wordt ook gelinkt aan een betere fysieke gezondheid. Voldoende blootstelling aan groen vermindert de kans op hart- en vaatziektes en aandoeningen zoals obesitas, diabetes en chronische pijn5.
Hunter, M.R., Gillespie, B.W., Chen, S.Y-P. Urban Nature Experiences Reduce Stress in the Context of Daily Life Based on Salivary Biomarkers. Frontiers in Psychology, 2019; 10. DOI:10.3389/fpsyg.2019.00722. Geraadpleegd op 29 april 2020 van www.sciencedaily.com/
Psychologies. (z.d.). Bosbaden, een trend om te volgen? Geraadpleegd op 29 april 2020 van http://www.psychologies.be/
SRFB. (2019, 18 oktober). Les guides forestiers SRFB initiés au shinrin-yoku. Geraadpleegd op 29 april 2020 van https://www.srfb.be/
Bos+. (2018, 19 september). 21 reden waarom bossen belangrijk zijn. Geraadpleegd op 5 mei 2020 van https://www.bosplus.be/
Greenberg, M. (2019, 27 juni). Stressed out? How nature can restore your health. Geraadpleegd op 29 april 2020 van https://www.psychologytoday.com/
“Dankzij haar veelzijdigheid draagt papier op verschillende manieren zeker en vast bij aan ons welzijn en geluk. Ik word gelukkig van rustig een boek te lezen omdat ik er uit leer, maar ook omdat ik het kan aanraken, er kan aan ruiken en kleine aantekeningen in kan neerkrabbelen. Mijn vrouw maakt ook prachtige kunstwerkjes met papier en dat is een absoluut genot om naar te kijken. Papier gebruiken we ook om geschenken voor geliefden in te pakken, en dus ook zo brengt het geluk. Ik apprecieer papier vooral omdat het een offline medium is en omdat het een van de meest gerecycleerde materialen is. Dat is meteen mijn wens voor de papierketen: een nog hoger recyclagepercentage!”
Gezondheidseconoom prof. Lieven Annemans aan UGent en VUB.
We gebruiken cookies op onze website om u de meest relevante ervaring te bieden door uw voorkeuren en herhaalbezoeken te onthouden. Door op "Accepteren" te klikken, stemt u in met het gebruik van ALLE cookies. U kunt echter de Cookie-instellingen bezoeken om een gecontroleerde toestemming te geven.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Cookie
Looptijd
Omschrijving
cookielawinfo-checkbox-advertisement
1 year
The cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Advertisement".
cookielawinfo-checkbox-analytics
1 year
This cookies is set by GDPR Cookie Consent WordPress Plugin. The cookie is used to remember the user consent for the cookies under the category "Analytics".
cookielawinfo-checkbox-necessary
1 year
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-performance
1 year
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy
1 year
The cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Cookie
Looptijd
Omschrijving
pll_language
1 year
This cookie is set by Polylang plugin for WordPress powered websites. The cookie stores the language code of the last browsed page.
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Cookie
Looptijd
Omschrijving
_ga
2 years
This cookie is installed by Google Analytics. The cookie is used to calculate visitor, session, campaign data and keep track of site usage for the site's analytics report. The cookies store information anonymously and assign a randomly generated number to identify unique visitors.
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.